ECZEEM

Eczeem: de verschillende types op een rijtje

• Atopisch eczeem (of consitutioneel eczeem)

  Atopisch eczeem of ook wel constitutioneel eczeem is een aangeboren vorm. De oorzaak is dus genetisch bepaalt en komt als het ware van binnenuit. Atopisch eczeem is een niet-besmettelijke, maar wel een chronische huidaandoening, die gekenmerkt wordt door een ontsteking van de huid. Hierdoor gaat de huid volgende symptomen vertonen: roodheid, zwellingen, vochtblaasjes, kloofjes en jeuk. Deze laatste kan vaak heel hevig zijn. De huid van mensen met atopisch eczeem is slecht in staat vocht vast te houden, waardoor de huid zeer droog en kwetsbaar is. Omdat bij mensen met eczeem de buitenste huidlaag (epidermis) veel dunner is dan bij mensen met een gezonde huid, kunnen bacteriën, allergenen, schimmels, virussen, chemicaliën en andere gevaren makkelijk door de huid naar binnen.

  De ziekte begint in de vroege kinderjaren, maar kan voorkomen op elke leeftijd. Ze verdwijnt in ongeveer de helft van de gevallen tegen de puberteit of zelfs vroeger. Maar het kan zich ook voortzetten na de puberteit of pas nadien beginnen. Atopisch eczeem komt frequent voor: vandaag lijdt 15 tot 20% van de Belgische kinderen aan atopische dermatitis, en dat cijfer neemt nog voortdurend toe.

  Typerend voor atopisch eczeem zijn de opstoten. Dat betekent dat de ziekte altijd aanwezig is, ook als de huidletsels tijdelijk verdwijnen. De opstoten worden gekenmerkt door droge of vochtige rode plekken en door hevige jeuk.

  Atopische eczeem kan voorkomen op afgegrensde zones zoals gezicht of knieën, maar kan in sommige gevallen ook een groot deel van het lichaam treffen.

• Contact eczeem (of contact allergie)

  Contact eczeem is eczeem die ontstaat omwille van huidcontact met bepaalde stoffen. In vele gevallen is de patient allergisch aan die bepaalde stof, maar in sommige situaties kan het gaan om een irriterende stof. In dit laatste geval hoeft men dus niet allergisch zijn aan de stof en kan dit iedereen overkomen.

  Bij een contact allergie is er sprake van overgevoeligheid voor een bepaalde stof. Deze allergie kan ontstaan na herhaaldelijk of langdurig contact met deze stof. Er zijn heel wat stoffen die een allergische reactie kunnen oproepen bij iemand die een zekere genetische kwetsbaarheid heeft voor zo’n allergische reactie. De meest gekende zijn: parfum, cosmetica, nikkel en zeep. Daarnaast zijn er nog heel wat andere stoffen die een huidallergie kunen veroorzaken. De preciese oorzaak van contacteczeem kan opgespoord worden met een huidtest waarbij mogelijk allergene stoffen met een plakker op de huid worden aangebracht. Een rode ontstoken plek wijst op een allergische reactie.

• Seborroïsch eczeem

  Seborroïsch eczeem is een milde vorm van eczeem. Ze kenmerkt zich door jeuk, roodheid en schilfertjes voornamelijk in de wenkbrauwen en in de plooien naast de neus. Seborroïsch eczeem komt meestal op die plekken voor, maar soms zien we deze vorm van eczeem ook ontstaan achter de oren of langs de haargrens. Soms is er uitbreiding naar de plooien (navel, onder de borsten, buikplooi, liezen, bilspleet, en rond de anus), en het kan ook rond de wimpers zitten. Ondanks de ontsiering van het lichaam, is seborroïsch eczeem ontschuldig en niet besmettelijk.

  Naar schatting heeft 5% van de bevolking last van seborroïsch eczeem. Het ontstaat bij gezonde mensen meestal rond de puberteit, en is het meest actief op jong volwassen leeftijd. Meer mannen dan vrouwen krijgen in hun leven deze vorm van eczeem. Stress is een belangrijke uitlokkende factor bij seborroïsch eczeem. Daarom dat men soms spreekt van stress eczeem. Stress vermijden is dus een belangrijk deel van de oplossing.

  Ook bij pasgeboren baby’s kan seborroïsch eczeem zich vooordoen. Men spreekt dan meestal van ‘berg’. Deze vorm van seborroïsch eczeem ziet er anders uit dan de vorm bij volwassenen: de pasgeborenen hebben gelige korstjes op het hoofd. Ook ‘roos’ is een vorm van seborroïsch eczeem die ontstaat in het haar en dezelfde oorzaak kent.

  Deze vorm van eczeem wordt veroorzaakt door de aanwezigheid van een gist (Malassezia furfur) die bij iedereen op de huid aanwezig is. Deze gist, dat een soort schimmel is, veroorzaakt bij sommige mensen irritatie waardoor de typische symptomen van seborroïsch eczeem ontstaan. Gistdodende producten vormen dan ook een belangrijk deel van de behandeling.

• Nummulair eczeem

  Nummulair eczeem komt meestal voor op armen en benen. Soms zien we deze vorm ook op de rom ontstaan. De typische kenmerken zijn rode, ronde schilferende plekken die kunnen jeuken. De plekken zijn mooi afgelijnd en hebben de grootte van muntstukken (vandaar ook de naam). Meestal ontstaan ze symmetrisch op armen en benen. De precieze oorzaak is niet gekend, hoewel deze vorm van eczeem vaak gepaard gaat met een droge huid. Vermoedelijk spelen erfelijke factoren een rol.

• Dyshidrotisch eczeem

  Dyshidrotisch eczeem is een ontstekingsreactie die meestal op de handen en soms op de voeten voorkomt. We zien kleine blaasjes ontstaan gevuld met een helder vocht. Na verloop van tijd zien we de blaasje indrogen en bruiner kleuren waarna ze dan afschilferen.

  Dyshidrotisch eczeem is een chronische aandoening. De oorzaak is nog onduidelijk, hoewel er een paar boosdoeners kunnen worden aangeduidt: stress, aanleg voor constitutioneel eczeem, metalen in voiding of water, schimmelinfecties, contact met allergenen of irriterende stiffen. Desondanks deze mogelijke oorzakers, wordt bij de meeste patiënten nooit een afdoende oorzaak gevonden.

• Asteatotisch of craquelé eczeem.

  Deze vorm van eczeem zien we voornamelijk opduiken bij oudere mensen. Het is een vorm van exzeem die zich kenmert door een zeer droge, rode jeukende huid die na verloop van tijd kloven kan gaan vormen. De huid ziet er dan inderdaad gekrakeleerd uit, wat meteen ook de naam verduidelijkt. De onderbenen zijn een typische plaats voor asteatotisch eczeem, maar ook de armen, handen en romp kunnen getroffen zijn.